Hệ sinh thái Aptos - thông tin hệ sinh thái Aptos

Aptos là gì? 

Aptos là một blockchain Layer 1 được phát triển nhằm mục đích giải quyết các vấn đề về độ tin cậy, Aptos có thể đạt được hơn 130 nghìn giao dịch mỗi giây nhờ vào công cụ thực thi song song (Block-STM) với phí giao dịch thấp, sẵn sàng cho lượng lớn người dùng trên toàn thế giới. khả năng mở rộng Blockchain này được phát triển trên Move, một ngôn ngữ lập trình được phát triển dành cho dự án Diem trước đây.

Hiện tại, Aptos chưa ra mắt token và mainnet. Aptos hứa hẹn sẽ trở thành blockchain layer-1 vượt qua 2 đàn anh là Ethereum và Solana.

Chính thức khởi chạy mainet

Sau hơn bốn năm làm việc với hàng trăm đóng góp từ các nhà phát triển và các dự án cộng đồng đa dạng trên toàn cầu, Aptos đã chính thức mainnet vào tháng 10/2022.

Mục tiêu của Aptos là tạo ra một blockchain có khả năng thích ứng và đổi mới nhanh chóng nhằm phục vụ nhu cầu của con người ngày nay và thế hệ tương lai. Khả năng nâng cấp, ngôn ngữ lập trình Move và trải nghiệm người dùng ưu tiên người dùng là các nguyên tắc cốt lõi và các tính năng độc đáo của Aptos blockchain mang trải nghiệm web3 đến với tất cả mọi người.

Trải nghiệm người dùng được đặt lên hàng đầu

Nguyên tắc thiết kế cốt lõi của Aptos là tập trung vào trải nghiệm của nhà phát triển và người dùng. Ưu tiên trải nghiệm đơn giản và phù hợp cho tất cả mọi người là cách duy nhất để web3 có thể tiếp cận hàng tỷ người dùng web2 ngày nay.

Nhóm đã xây dựng các sản phẩm và cơ sở hạ tầng có khả năng mở rộng và an toàn cao, tiếp tục tích hợp nhanh chóng các cải tiến mới như khôi phục khóa mới, giải pháp sharding có thể mở rộng và mô hình lập trình song song trực quan để mở rộng trải nghiệm người dùng sử dụng web3.

Khả năng nâng cấp được chú trọng

Aptos hỗ trợ sự phát triển nhanh chóng của blockchain để cung cấp trải nghiệm người dùng được tối ưu hóa cho cả hiện tại và tương lai, đồng thời cho phép tích hợp các tiến bộ công nghệ thế hệ tiếp theo. Trải nghiệm người dùng liên tục được cải thiện và các nhà phát triển sẽ có thể thỏa sức xây dựng mà không bị ràng buộc về cơ sở hạ tầng.

Ngôn ngữ lập trình Move hỗ trợ khả năng xây dựng và phát triển

Move đã được xây dựng, thử nghiệm và đồng thiết kế cùng với Aptos blockchain trong hơn bốn năm. Nó được tích hợp nguyên bản để quản lý tài sản an toàn cũng như thực hiện giao dịch nhanh chóng và an toàn. Move cũng chính là ngôn ngữ được sử dụng cho Diem, một hệ thống thanh toán dựa trên blockchain được Facebook đề xuất vào năm 2019.

Cùng nhau, Move và Aptos tạo ra một môi trường độc đáo và thân thiện với nhà phát triển để xây dựng dự án các dự án đổi mới và sáng tạo. Hợp đồng thông minh Move có thể nâng cấp và hỗ trợ nâng cấp an toàn cho tất cả các ứng dụng trên hệ sinh thái Aptos. Nhiều nhà nghiên cứu và nhà phát triển ban đầu của Move là một phần của nhóm Aptos và tâm huyết với việc tiếp tục nâng cao ngôn ngữ, mở rộng cộng đồng Move.

Các đặc tính kỹ thuật

Phương pháp tiếp cận theo mô-đun và mô-đun để xử lý giao dịch

Để đạt được thông lượng cao, chuỗi khối Aptos tận dụng phương pháp tiếp cận theo mô-đun và liền mạch cho các giai đoạn chính của quá trình xử lý giao dịch. Điều này tận dụng hoàn toàn tất cả các tài nguyên vật lý có sẵn, cải thiện hiệu quả phần cứng và cho phép thực thi song song.

Với thiết kế mô-đun này, Aptos hỗ trợ các chu kỳ phát hành nâng cấp nhanh và an toàn hơn, vì các thay đổi có thể được nhắm mục tiêu đến các mô-đun riêng lẻ. Thiết kế mô-đun cũng cung cấp một đường dẫn có cấu trúc để mở rộng trình xác thực ngoài một máy duy nhất, cung cấp quyền truy cập vào các tài nguyên tính toán, mạng và lưu trữ bổ sung. Tìm hiểu thêm trong báo cáo chính thức của Aptos.

Block-STM

Block-STM là một công cụ thực thi song song mới cho các hợp đồng thông minh được xây dựng dựa trên các nguyên tắc của Software Transactional Memory and optimistic concurrency control, giúp xử lý giao dịch nhanh hơn. Block-STM cho phép các nhà phát triển viết mã không có giới hạn, duy trì khả năng tổng hợp và đạt được thông lượng cao hơn và độ trễ thấp hơn cho các trường hợp sử dụng trong thế giới thực.

AptosBFT Consensus

Aptos đang sử dụng phiên bản mới nhất của AptosBFT (phiên bản 4). Sự đồng thuận thường chỉ yêu cầu hai chuyến đi vòng quanh mạng (với thời gian chuyến đi khứ hồi thường ít hơn 300 mili giây) và tự động điều chỉnh theo trình xác thực bị lỗi thông qua cơ chế danh tiếng người dẫn đầu.

Cơ chế mới này cải thiện đáng kể hiệu suất trong môi trường phi tập trung, cung cấp cơ sở hạ tầng cho các biện pháp khuyến khích thích hợp và nhanh chóng giảm thiểu tác động của trình xác thực không thành công đối với thông lượng và độ trễ. Quá trình phát triển AptosBFT phiên bản 5 đang được tiến hành và sẽ được phát hành trong bản nâng cấp trong thời gian sắp tới.

Tính linh hoạt phi tập trung để đồng bộ hóa trạng thái

Aptos nhằm mục đích cung cấp một mạng thông lượng cao, độ trễ thấp cho các nhu cầu cá nhân của tất cả những người tham gia. Việc xây dựng một cộng đồng node và validator đa dạng đòi hỏi việc sao chép trạng thái phải linh hoạt cho các môi trường phần cứng khác nhau. Aptos thích ứng với các yêu cầu thay đổi của người dùng để đưa ra các chiến lược đồng bộ mới và hiệu quả hơn cho các thiết bị có chi phí thấp và mức độ xác thực cao hơn cho những người có đủ khả năng.

Thông tin on-chain

Sau vài ngày ngày mainet, có tổng cộng 6,7 triệu giao dịch đã được xử lý với 102 validator hoạt động trên mạng. Trong tổng nguồn cung 1 tỷ APT thì lượng đang được stake chiếm 82,1% tương ứng 821 triệu token.

Josh Lind – Founding Engineer tại Aptos Labs đã chia sẻ trên trang cá nhân rằng chỉ tính riêng trong ngày 20/10, Aptos đã thực hiện hơn hơn 2,5 triệu giao dịch, với TPS trung bình là 27 txn/s và mức cao nhất duy trì là hơn 70 txn/s. Trong đó:

• 55% đến từ chuyển mã thông báo APT;
• 7% là tài khoản tạo mới;
• 13% giao dịch hệ thống;
• 25% còn lại hỗn hợp, ví dụ: xác nhận quyền sở hữu token, hoán đổi, đăng ký miền và mô-đun tùy chỉnh.

Đã có hơn 570.000 người dùng hoạt động hàng ngày (địa chỉ tài khoản duy nhất đã gửi giao dịch). Mỗi giao dịch của người dùng có lượng gas trung bình là 1900 Octa (1 APT = 1 * 10 ^ 8 Octa) và tổng lượng gas đã chi tiêu là hơn 4000 APT.

Độ trễ end-to-end trung bình cho tính cuối cùng của giao dịch là 0,9 giây, được tính từ khi gửi đầy đủ thông tin xác thực đến khi nhận được thực hiện thành công và <0,5 giây được đo tại trình xác thực. Tỷ lệ giao dịch thất bại dưới 0,1% (do txns không đúng định dạng hoặc không hợp lệ).

Theo Josh Lind, blockchain đang hoạt động trơn tru, tỷ lệ sử dụng tài nguyên vẫn còn thấp và không có dấu hiệu quá tải Blockchain nào được ghi nhận.

Thực thi song song 

Khi triển khai testnet. Aptos đã tuyên bố có thể xử lý hơn 130 nghìn giao dịch mỗi giây. Bằng cách sử dụng công cụ thực thi song song (block-STM). Mang đến chi phí giao dịch thấp. 

Hầu hết các blockchain hiện tại thực thi các hợp đồng, hay các giao dịch một cách tuần tự. Nghĩa là các giao dịch phải xếp hàng để đợi tới lượt mình được xử lý. Các giao dịch đến sau phải đợi giao dịch trước đó được xác minh thì mới tới lượt mình. 

Với thực thi song song. Aptos có thể chạy nhiều chuỗi cùng một lúc. Tất cả các giao dịch được xử lý ngay và xác thực sau đó.  Những giao dịch lỗi sẽ được hủy bỏ và thực thi lại.

Dưới đây là bảng so sánh tốc độ xử lý giao dịch (tps) và thời gian một giao dịch thực sự hoàn thành giữa các dự án blockchain lớp 1. 

Aptos đã tách cơ chế đồng thuận khỏi quy trình thực thi. Với sự đồng thuận và thực thi diễn ra riêng biệt và được tối ưu hóa cho tốc độ đồng thời. Aptos cũng cải tiến công cụ HotStuff BFT để xác thực hầu hết các giao dịch chỉ trong hai lần chuyển mạng. Điều này nhanh hơn nhiều so với nhiều vòng bỏ phiếu. Mà các cơ chế đồng thuận khác yêu cầu để xác thực các giao dịch một cách an toàn.

Để tránh hard fork. Aptos quản lý các trình xác nhận (validators) trên chuỗi. Điều này làm cho việc bỏ phiếu và thực hiện nâng cấp trở nên đơn giản mà không cần thời gian ngừng hoạt động. 

Đội ngũ

Aptos được thành lập bởi Aptos Labs với hơn 30 thành viên, đồng sáng lập là 2 cựu nhân viên của Meta (Facebook trước đây) là Mo Shaikh và Avery Ching những người ban đầu đã xây dựng blockchain Diem. Avery Ching, là một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới trong việc xây dựng các hệ thống phân tán và mở rộng quy mô chung cho hàng tỷ người dùng. 

Những người còn lại của nhóm sáng lập tại Aptos bao gồm một nhóm tiến sĩ, nhà nghiên cứu, kỹ sư, nhà thiết kế và chiến lược gia bao gồm Alden Hu, Alin Tomescu, David Wolinsky, Greg Nazario, Jake Skinner, Josh Lind, Max Kaplan, Mo Ahmed, Neil Harounian , Rati Gelashivili, Rustie Lin, Sasha Spiegelman, Sherry Xiao, Sital Kedia và Zekun Li,…

Đối thủ cạnh tranh

Những đối thủ cạnh tranh của Aptos có thể nhắc đến là Sui và Solana. Sui đã huy động được 300 triệu đô la vòng Series B vào tháng 9 và nâng mức định giá của công ty lên 2 tỷ đô la. Trước đó trong vòng Series A, Sui cũng huy động được 36 triệu đô la do a16z dẫn đầu.

Ngoài ra có nhiều điểm tương đồng giữa Mysten Labs và Aptos Labs:

•  Aptos và Sui đều được phát triển bởi đội ngũ là các nhân viên cũ của Meta (Facebook trước đây), những người đã làm việc trong dự án blockchain Diem trước đây. 
• Cả hai đều sử dụng ngôn ngữ lập trình Move dựa trên Rust được phát triển tại Facebook. Và đặc biệt là Aptos và Sui được hỗ trợ bởi các VC chung như Binance Labs, FTX Ventures, Jump Crypto,…

Các đối tác và nhà đầu tư

Vào tháng 3/2022, Aptos đã huy động 200 triệu đô la trong vòng gọi vốn đầu tiên do a16z dẫn đầu cùng với sự tham gia của Tiger Global, Katie Haun, Multicoin Capital, Three Arrows Capital, FTX Ventures và Coinbase Ventures,…

Mới đây vào ngày 25 tháng 7, Aptos tiếp tục huy động thêm 150 triệu đô la trong vòng Series B do FTX Ventures và Jump Crypto dẫn đầu, ngoài ra còn có sự tham gia của Binance Labs Multicoin Capital và Circle Venture,…

Tokenomics

Về token Aptos

• Token Name: Aptos Token
• Ticker: APT
• Blockchain: Aptos
• Contract: Updating…
• Token Type: Updating…
• Total Supply: 1.000.000.000 APT

Phân bổ Token và lịch trả Token

Phân bổ token APT

• Community (51.02%): 510,217,359.767
• Core Contributors (19%): 190,000,000
• Foundation (16.50%): 165,000,000
• Investors (13.48%): 134,782,640.233

Lịch trả token APT

Roadmap

Quý 1/2022: Khởi chạy testnet dành cho nhà phát triển

Quý 2/2022 – Ra mắt chương trình Incentivized testnet 

Quý 3/2022 – Ra mắt Mainnet

Quý 4/2022 – Quý 1/2023 – Triển khai bản phát hành lớn tiếp theo cho mainet với tập hợp các tính năng quan trọng tiếp theo.

Hiện tại 2 giai đoạn đầu đã triển khai, giai đoạn thứ 3 mainet thì đội ngũ đã hoãn lại thời gian ra mắt mainet.

Tổng quan về hệ sinh thái

Infrastructure

OtterSec:  là nền tảng blockchain về bảo mật được xây dựng với mục tiêu nâng cao tiêu chuẩn bảo mật của blockchain.

SynthMeta: là một cơ sở hạ tầng DeFi được xây dựng trên các thuật toán tổng hợp tài sản, bao gồm 4 mô-đun chính, Synth Minter, Synth Exchange, Synth NFT, Initial Synthetic Birth (ISO). SynthMeta tập trung vào việc xây dựng một cổng thông tin tài chính làm cầu nối giữa thế giới tài chính và tiền điện tử truyền thống thông qua các sàn giao dịch, NFT,…

Saber Labs: 1 AMM stableswap hàng đầu trên Solana.

Ngoài ra các dự án về mảng Infrastructure trên Aptos gồm có: Rings Network, Aptos Eden, MoveBit, Move MarketCap, Aptosphere, xMS Notifi, BlockPI, Dialect, FYEO, Paymagic.

DeFi

Pontem Network: là studio phát triển sản phẩm, chuyên xây dựng các dApp nền tảng và cơ sở hạ tầng cho Aptos bằng ngôn ngữ lập trình Move trước đây đã huy động được 4.5 triệu đô la và được hỗ trợ bởi các backer hàng đầu như: Alameda Research, Animoca Brands,… Các sản phẩm chính của Pontem Network gồm: Liquidswap DEX, Pontem Wallet, Move Playground, Máy ảo Ethereum (EVM) Layer cho Aptos.

Vial: Giao thức thanh khoản thuật toán trên Aptos, hiện tại dự án đã ra mắt devnet.

Mojito Markets: Thị trường dự đoán phi tập trung trên Aptos

KX.finance: là công cụ tổng hợp DeFi / DEX được xây dựng trên Aptos  và Sui để hỗ trợ launch các dự án cũng như quản lý lợi nhuận cho người dùng nền tảng. 

Ngoài ra các dự án về DeFi trên Aptos gồm có: Tsunami Finance, Aptin Finance, Aries Markets, Thala Labs, Econia, AUMI, Laminar, Ditto, The Real AptoSwap, Tortuga Finance, Snowflake, Enchanter Finance, Snotra, Apsolut Protocol, Aptoswap, Foil Labs, Mobius, Aptoslend, Hanson, Argo, Cetus, HoustonSwap, Ferum, Delta Money, Palladium, Kairos.

Oracle

Các dự án Oracle được xây dựng trên Aptos bao gồm: Switchboard, MetaOracle, DotOracle.

Name Services

Những dự án cung cấp tên miền trên Aptos bao gồm: apt ID, Move Name Service, Aptos Passport: hiện tại cả 3 dự án đều đã có website và đang ở giai đoạn testnet.

GameFi

Những dự án GameFi trên Aptos thời điểm hiện tại bao gồm: Aptos Game, AptoSport, imcoding.online, Aptos CODM, APTOS SHIBA, KeplerHomes

Hiện tại các dự án GameFi trên hệ sinh thái Aptos vẫn đang ở giai đoạn phát triển và sẽ sớm được ra mắt trong thời gian tới.

Wallet

Những ví hiện đang hỗ trợ blockchain Aptos bao gồm: Martian, Fletch Aptos Wallet, Pontem Wallet, Fewcha Wallet, BloctoApp, ONTO Wallet, Petra, EVO Wallet, Rise Wallet, Spika, hive, Volt.id, Coin98.

NFT

Các dự án NFT hiện tại trên Aptos bao gồm: Aptos Punk, Rekt Dogs, Aptos Monkeys, Aptos BULLS, Aptos Ape Society, The Uglies NFT, Aptos Crown Masks, Aptos Koalas Army, Nevermores, The Aptos Chads, Aptos Alpha, Aptfefeomingos, Unicornses on APTOS, RetroBoysNFT, BRUH BEARS, The Bussin Boomers, Degen War Seagull, NFMS, Aptos Toad Overload, Aptos Drippy Dragons, InSilva, Aptorses, Aptos Alpha Alpacas.

NFT Marketplace

Những NFT Marketplace trên Aptos bao gồm: BlueMove, Souffl3, Topaz, Top NFT, Space Powder, SeaShrine, Pond, Nightly Market, Acova

SocialFi

Các dự án SocialFi đang được xây dựng trên Aptos có thể kể đến đó là: Knoknok Metaverse, ComingChat, Aptos Yoka, Date3

Bridge

Mover: là cầu nối đầu tiên giữa EVM và Aptos.

Launchpad

APTOSPAD, AptosBase, AptosLaunch, DaoStarter, Meeiro, Proton Sale, Aptopad, Orion: là những nền tảng lauchpad hiện tại đang khởi chạy trên Aptos

So sánh Aptos vs Sui 

Sự giống nhau.

Cả hai dự án đều có những nhà sáng lập tách ra từ dự án cũ là Diem của công ty Meta. 

Sui và Aptos đều sử dụng ngôn ngữ lập trình Move. Vốn là di sản để lại từ Diem. 

Cả hai cũng nhận được khoản tiền đầu tư lên đến vài trăm triệu USD từ các quỹ đầu tư mạo hiểm (VC) trên thị trường.

Cả hai đội đều có những cách tiếp cận rất khác nhau. Để giải quyết vấn đề về khả năng mở rộng của blockchain.

Sui có một mô hình đối tượng hơi khác so với Aptos. Hệ thống lưu trữ của nó tập trung vào đối tượng (object). Có nghĩa là bạn có thể thấy hầu hết mọi thứ trên blockchain. Bao gồm cả địa chỉ và giao dịch. Chúng được biểu thị dưới dạng “đối tượng”.

Phiên bản Move của Sui làm rõ khi nào một đối tượng được sở hữu, chia sẻ, có thể thay đổi hoặc bất biến. Trong khi Aptos thì không. Hơn nữa, API quyền sở hữu của Sui sạch hơn của Aptos. Vì nó cho thấy thiết kế blockchain rõ ràng hơn.

Mặc dù cả Aptos và Sui đều sử dụng bằng chứng cổ phần làm cơ chế đồng thuận của họ. Nhưng thuật toán đồng thuận đằng sau nó là khác nhau.

Aptos sử dụng tính năng song song bằng cách phát hiện và lập lịch trình các tác vụ bằng BlockSTM. Là một dẫn xuất của giao thức đồng thuận HotStuff. 

Sui triển khai Narwhal và Tusk làm thuật toán đồng thuận của họ. Đây là một mempool dựa trên DAG (đồ thị xoay chiều có hướng) được sử dụng để song song hóa ở lớp thực thi. Giao thức không đồng bộ. Có nghĩa là nó có thể chống lại các cuộc tấn công DoS (từ chối dịch vụ).

Yêu cầu phần cứng để chạy node của Aptos

CPU: 8 lõi, 16 luồng

2,8GHz hoặc nhanh hơn

Intel Xeon Skylake hoặc mới hơn

Bộ nhớ: RAM 32GB.

Dung lượng: SSD 1T với ít nhất 40K IOPS và băng thông 200MiB / s.

Băng thông mạng: 1Gbps

Yêu cầu phần cứng để chạy node của Sui 

CPU: 2

RAM: 8GB

Dung lượng: 50GB (sẽ thay đổi theo độ lớn của dữ liệu theo thời gian)

Kết luận 

Vì Aptos là một dự án mới nên nhiều người vẫn còn bâng khuâng về việc Aptos sẽ khác biệt với những dự án như thế nào. Liệu công nghệ “thực thi song song” có thật sự hoạt động tốt như những gì đã hứa. Vì trong quá khứ chúng ta đã chứng kiến nhiều blockchain với tốc độ cao gặp vấn đề khi đưa vào sử dụng thực tế. Và cùng với việc sử dụng một ngôn ngữ lập trình mới như Move. Thì có thể khuyến khích một cộng đồng lập trình viên sẵn sàng học một ngôn ngữ tương đối mới. Và xây dựng một hệ sinh thái xung quanh nó. 

Nhưng với sự khởi đầu tốt của Aptos. Cộng với số tiền lớn mà họ đã huy động được. Thì có thể chúng ta sẽ cùng chờ đón những điều thú vị ở một mùa tăng giá tiếp theo.